Kontakt

dmkpress@interia.pl

Gromosław Czempiński: SB, UOP, afery

Afera „Olina”, „Samum”, wpływy w spółkach i ciągnący się latami proces o korupcję Od Starych Kiejkutów po gabinet szefa UOP, od szyfrogramów z Genewy po kuluary polskiej transformacji – Gromosław Czempiński to postać, przy której zderzają się świat wywiadu, polityki i wielkiego biznesu. Jedni widzą w nim skutecznego operatora w czasach przełomu, inni – symbol nieprzejrzystych powiązań III RP. Afera „Olina”, „Samum”, wpływy w spółkach i ciągnący się latami proces o korupcję – oto portret człowieka, który rzadko występował na scenie, częściej pociągał za sznurki za kulisami. Rocznik 1945, wychowany w rodzinie związanej z powojennym aparatem bezpieczeństwa. Po ekonomii w Poznaniu – Departament I MSW. Szkoła w Starych Kiejkutach, przynależność do ZMS i PZPR, a dalej „przykrycia” dyplomatyczne: Chicago (wicekonsul) i Genewa (I sekretarz przy ONZ). W dokumentach operacyjnych występuje jako „Roy” i „Aca”. Zajmuje się Polonią, Kościołem, Watykanem, obserwuje amerykańską politykę w epoce Reagana. Centrala bywa bezlitosna: informacje „niepogłębione”, „o niskiej wartości”. Tyle że w realiach zimnej wojny, izolacji PRL i licznych dekonspiracji każdy kontakt to gra o wysoką stawkę. Pochodzenie i formacja Urodzony 12 października 1945 r. w Obornikach. Wychowany w rodzinie związanej z powojennym aparatem bezpieczeństwa – ojciec oficer UBP, następnie MO; matka pracowała w WUBP w Poznaniu. Po studiach w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Poznaniu (1970) trafił do MSW i Departamentu I – cywilnego wywiadu PRL. W 1972 r. rozpoczął służbę operacyjną, rok później ukończył Ośrodek Kształcenia Kadr Wywiadu w Starych Kiejkutach. Należał do ZMS i PZPR – zgodnie z ówczesnym „katalogiem cech” oczekiwanych od adepta wywiadu. „Przykrycie” dyplomaty i kryptonimy Lata 1975–1976 – wicekonsul w Chicago (rezydentura klasy B). W dokumentach operacyjnych funkcjonował m.in. pod kryptonimem „Roy”. Obiektem rozpoznania byli Amerykanie, Polonia i Kościół katolicki. Od 1982 r. – I sekretarz Stałego Przedstawicielstwa PRL przy Biurze ONZ w Genewie ( „Aca”); do 1987 r. kierował tamtejszą rezydenturą. Raportował o polityce Watykanu, relacjach polskiego Kościoła z Rzymem i nastrojach wśród duchowieństwa; z uwagą obserwował aktywność kard. Karola Wojtyły, co ujawnił prof. Sławomir Cenckiewicz. Kościół, Polonia i „front genewski”: co widział „Aca” Wojtyła na celowniku analitycznym W połowie lat 70. „Roy” z Chicago, a w latach 80. „Aca” z Genewy raportują o kard. Karolu Wojtyle i Polonii. W notach pojawia się niepokój o „alternatywny” wobec PRL kanał kontaktów: Kościół + diaspora. Po wyborze Jana Pawła II znaczenie wątku watykańskiego rośnie; „Aca” utrzymuje kontakty informacyjne w otoczeniu Nuncjatury przy ONZ i kurii rzymskiej. Reagan, sankcje i kalkulacje PRL W raportach z Genewy powraca teza: administracja Reagana nie porzuci „Solidarności”, a złagodzenie kursu wobec PRL wymaga gestów władz w Warszawie (amnestie, formalne odchodzenie od konfrontacji). To obserwacje z czasów, gdy PRL walczył o kredyty, zniesienie sankcji i miejsce w instytucjach międzynarodowych. Oceny z centrali: chłodny prysznic Paradoks: mimo szerokiego wachlarza tematów centrala Departamentu I oceniała raporty z Genewy surowo – jako „fragmentaryczne, niepogłębione”. Doceniano wątki watykańskie i „dywersję ideologiczną”, ale informacje o NATO czy USA uznawano za mało użyteczne. Na tle izolacji dyplomatycznej PRL i możliwych dekonspiracji (po głośnych zdradach w latach 80.) rezydentura działała w trudnych warunkach. w MSW liczono, że Czempiński będzie bardziej operatywny. „Samum” i nowa arytmetyka wpływów Rok 1990: w UOP Czempiński szybko pnie się w górę. Operacja ewakuacji oficerów CIA z Iraku („Samum”) staje się punktem zwrotnym w jego karierze Szef UOP: między polityką a kontrwywiadem W latach 1993–1996 kieruje UOP. To czas przejęcia przez UOP teczki TW „Bolek” czylli Lecha Walęsy, ówczesnego prezydenta RP. A także czas afery „Olina” i ostrzeżeń wobec Józefa Oleksego w sprawie kontaktów z Władimirem Ałganowem. Jednocześnie trwa batalia o archiwa i wrażliwe teczki z lat PRL, w tle – spór o „TW Bolka” i definicję ciągłości państwa po 1989 r. Czempiński odchodzi po eskalacji kryzysu politycznego. Zostawia po sobie obraz człowieka, który potrafi łączyć wywiad, kontrwywiad i politykę – i wie, jakie konsekwencje ma każdy przeciek. Polityka z zaplecza: Platforma i „stare” znajomości W 2009 r. publicznie mówi, że był jednym z inicjatorów powstania Platformy Obywatelskiej – poprzez rozmowy i przekonywanie przyszłych liderów. Podkreśla jednak, że ludzie ze służb nie powinni działać partyjnie. Niezależnie od ocen – to potwierdza znany rys jego kariery: wpływać, niekoniecznie błyszczeć na froncie. Biznes po służbie: spółki, rady, aerokluby Po odejściu z UOP (1996) zakłada Doradztwo GC, wchodzi do rad nadzorczych i zarządów. LOT, Zakłady Lotnicze, banki, telekomunikacja, doradztwo, wpółracuje z Janem KUlczykiem – lista jest długa. Do tego wieloletnie prezesury w Aeroklubie Warszawskim i Aeroklubie Polskim. CBA, prywatyzacje i sala sądowa 22 listopada 2011 r. CBA zatrzymuje Czempińskiego w śledztwie dotyczącym prywatyzacji Stoenu i PLL LOT (lata 1999–2002). Prokuratura mówi o łapówkach, praniu pieniędzy i łącznej puli korzyści rzędu 1 mln USD oraz 1,4 mln zł. Oskarżeni – w tym były szef UOP – nie przyznają się do winy. Sprawa długo dojrzewa: akt oskarżenia trafia do sądu w 2017 r., formalny start procesu – 2 listopada 2022 r. z proceduralnym falstartem. Kościół, Polonia, Watykan: genewski teatr wpływów Jako „Aca” w latach 80. raportuje o polityce Stolicy Apostolskiej, sporach wewnątrz Kościoła, relacjach z Polonią i rosnącym znaczeniu Jana Pawła II. Z perspektywy wywiadu PRL duchowni i diaspora tworzą równoległy obieg komunikacji z krajem – i to jest dla służb problem natury strategicznej. Tę optykę Czempiński zachowuje także po 1989 r.: rozumiał, że o losach państwa decydują nie tylko rządy i parlamenty, lecz także instytucje miękkiej siły. 1945 – urodzony w Obornikach. 1972–1973 – start w SB/Departament I; szkolenie w Starych Kiejkutach. 1975–1976 – wicekonsul PRL w Chicago („Roy”). 1982–1987 – rezydentura w Genewie, I sekretarz przy ONZ („Aca”). 1990–1992 – zastępca dyrektora Zarządu Wywiadu UOP ds. operacyjnych. 1993–1996 – szef UOP. 1990 – udział w ewakuacji oficerów CIA z Iraku („Samum”). 1996 – odejście z UOP, firma Doradztwo GC. 1999–2012 – prezes Aeroklubu Warszawskiego (oraz 2005–2010 Aeroklubu Polskiego). 2011 – zatrzymanie przez CBA ws. prywatyzacji Stoenu i LOT. 2017 – akt oskarżenia; 2022 – start procesu (formalnie wstrzymany na pierwszej rozprawie). 12 października – okrągłe urodziny: 80 lat. Dziękuję, że przeczytałeś /przeczytałaś artykuł do końca. Jeżeli chcesz, by powstawały na tej tego typu materiały, włącz się proszę jako Patron. Twoje wsparcie jest […]
…
Major Andrzej Czaykowski „Garda” – bohater AK skazany na śmierć przez komunistów. Wyrok wydał sędzia Widaj, egzekucję nadzorował Michnik

30 kwietnia 1953 roku Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie, pod przewodnictwem ppłk. Mieczysława Widaja, skazał majora Andrzeja Rudolfa Czaykowskiego, cichociemnego, oficera Armii Krajowej i uczestnika Powstania Warszawskiego, na podwójną karę śmierci.Na sali sądowej zasiadał również asesor Stefan Michnik, brat późniejszego redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej” – Adama Michnika. To właśnie on uczestniczył w egzekucji polskiego oficera, którą przeprowadzono 10 października 1953 roku w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Ciała nie wydano rodzinie, miejsce pochówku do dziś pozostaje nieznane. Bohater trzech wojen Andrzej Rudolf Czaykowski urodził się 7 lutego 1912 roku w Urdominie, w rodzinie inteligenckiej o patriotycznych tradycjach. Ojciec Witold był muzykologiem, a matka Halina z Kryńskich – pedagogiem i dyrektorką „Wszechnicy Muzycznej”. Wraz z rodziną przeszedł przez wojenną tułaczkę – Moskwę, Warszawę, Lwów. W młodości związał swoje życie z wojskiem. Po maturze w Korpusie Kadetów we Lwowie rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu, a po jej ukończeniu w 1934 roku otrzymał pierwszy stopień oficerski. Dowodził plutonem w 1. Pułku Ułanów Krechowieckich, z którym we wrześniu 1939 roku stanął do walki z Niemcami i Sowietami. Z łagrów sowieckich do Armii Andersa Po agresji ZSRR na Polskę trafił do niewoli sowieckiej. W lutym 1940 roku został aresztowany przez NKWD i zesłany do łagru w Kargopolu, na północ od Archangielska. Uwolniony po układzie Sikorski–Majski, wstąpił do Armii Polskiej w ZSRR, dowodzonej przez generała Władysława Andersa, gdzie pełnił funkcję dowódcy szwadronu przybocznego. W 1943 roku wyjechał do Wielkiej Brytanii, gdzie przeszedł szkolenie dla Cichociemnych – elitarnej jednostki spadochroniarzy przeznaczonych do działań w okupowanej Polsce. Awansowany do stopnia rotmistrza, w kwietniu 1944 roku został zrzucony w kraju w ramach operacji „Weller 10”. Cichociemny w Powstaniu Warszawskim W Warszawie, pod pseudonimem „Garda”, został oficerem Komendy Głównej Armii Krajowej i zastępcą dowódcy 2. batalionu pułku „Baszta” na Mokotowie.W czasie Powstania Warszawskiego dowodził batalionem „Ryś”, uczestniczył w walkach o Sielce i Wilanów, a następnie w obronie Mokotowa. Za odwagę odznaczony został Orderem Virtuti Militari i awansowany na stopień majora. Po kapitulacji powstania trafił w ręce gestapo, przeszedł przez więzienia i obozy koncentracyjne Gross-Rosen oraz Mittelbau-Dora. Wolność odzyskał w kwietniu 1945 roku. Emisariusz wolnej Polski Po wojnie przebywał w Londynie, gdzie działał w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów. W 1949 roku, na prośbę gen. Romana Odzierzyńskiego, ministra rządu RP na uchodźstwie, podjął się misji powrotu do komunistycznej Polski. Jako Tomasz Sulikowski zorganizował siatkę informacyjną zbierającą dane o nastrojach społecznych, Kościele, strukturach PZPR i działalności podziemia. Nie wiedział, że w jego otoczeniu działał agent UB. 13 sierpnia 1951 roku został aresztowany w Krakowie przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Śledztwo prowadziła prokurator Helena Wolińska-Brus, a przesłuchania – ponad sto – były wyjątkowo brutalne. Wyrok śmierci na bohatera W kwietniu 1953 roku zapadł wyrok – śmierć, utrata praw publicznych i konfiskata mienia. Jego matkę Halinę, wówczas 69-letnią kobietę, również skazano – na 12 lat więzienia za pomoc synowi.Z więzienia przy Rakowieckiej Andrzej Czaykowski napisał poruszający list do matki: „Jestem zdrów i dobrej myśli, wierzę, że Cię jeszcze zobaczę (…). Całuję Cię najmocniej – prosząc o przebaczenie, żem Cię na tyle przykrości u schyłku życia naraził.” List nigdy nie dotarł do adresatki. Komuniści go zatrzymali, a więźnia drwili, że nawet matka się go wyrzekła. Egzekucja na Rakowieckiej 10 października 1953 roku major Andrzej Rudolf Czaykowski „Garda” został rozstrzelany w więzieniu mokotowskim. Egzekucję nadzorował porucznik Stefan Michnik, młody sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego, znany z udziału w licznych mordach sądowych na żołnierzach podziemia niepodległościowego. Ciała nigdy nie wydano rodzinie. IPN do dziś poszukuje jego szczątków – prawdopodobnie spoczywają w bezimiennym dole na warszawskim Służewie. Symboliczny grób majora Czaykowskiego znajduje się na Łączce Cmentarza Wojskowego na Powązkach. Pamięć przywrócona Dopiero w 2010 roku, niemal sześćdziesiąt lat po śmierci, Andrzej Czaykowski został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.Jego nazwisko widnieje dziś na tablicach pamięci w kościele św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie oraz w Sali Tradycji Jednostki Wojskowej GROM, która kontynuuje tradycje Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej. Dziękuję, że przeczytałeś /przeczytałaś artykuł do końca. Jeżeli chcesz, by powstawały na tej tego typu materiały, włącz się proszę jako Patron. Twoje wsparcie jest bezcenne! https://patronite.pl/dorota.kania
…
Bandyta z UB, zdrajca, konfident dyplomata.

Henryk Wendrowski – dawny żołnierz Armii Krajowej, który zdradził swoich towarzyszy i został jednym z najgroźniejszych agentów UB. Odpowiedzialny za prowokację „Lawina”, w której zginęło blisko 100 żołnierzy NSZ, później ambasador PRL. Historia zbrodniarza, który nigdy nie odpowiedział za swoje czyny.
…

Resortowe dzieci. Politycy.

Wychowani w rodzinach działaczy i funkcjonariuszy KPP, PZPR. Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, a potem SB trafili do polityki a ich kariery były kontynuowane w III RP.

Resortowe dzieci. Media.

Kompendium wiedzy ludziach mediów i o wpływach i powiązaniach ze służbami specjalnymi i władzami PRL, które zostały wniesione z PRL do III RP.

Resortowe dzieci. Służby

Prawie 1000 stron fascynujących historii, nazwisk, dat, liczb i dokumentów. Twarde dane o dynastiach w służbach specjalnych przywiezionych do Polski na sowieckich czołgach

Resortowe dzieci. Biznes

Błyskotliwi wizjonerzy wolnego rynku, budowniczowie finansowych potęg i rodzinnych korporacji biznesowych. Wszyscy mieli związki ze służbami specjalnymi PRL lub partią – matką czyli PZPR.

Szanowni Państwo! Zapraszam serdecznie do odwiedzania mojej strony internetowej, na której znajdziecie unikalne teksty - zarówno informacyjne jak i publicystyczne oraz dotyczące historii PRL i III RP. Teksty przygotowane specjalnie dla Państwa, których tematyka wzbudza zainteresowanie. Codziennie nowa porcja informacji, a także możliwość bezpośredniego obejrzenia filmów na moim kanale YouTube i odwiedzin moich profili w mediach społecznościowych: X, Facebooku, Instagramie. Jestem otwarta na Państwa sugestie proszę o sygnały o czym chcielibyście Państwo przeczytać: dmkpress@interia.pl Wasze opinie są dla mnie bardzo cenne, ponieważ chcę tworzyć tę stronę razem z Wami - bez odbiorcy, czytelnika, widza - praca twórcy nie ma żadnego sensu.

Przez lata mojej pracy dziennikarskiej koncentrowałam się na wpływie przeszłości na naszą teraźniejszość. I nadal zamierzam to robić - bez wiedzy i pamięci historycznej bardzo trudno diagnozować współczesną rzeczywistość. Bo jeżeli nie znamy przyczyny, jakże możemy trafnie zidentyfikować skutek? Przecież jego praprzyczyna leży właśnie w przeszłości. Czy to będą konkretne działania, czy związki, czy kariery. Nie dajmy sobie wmówić, że jesteśmy oszołomami, szukającymi spiskowych teorii. Zawsze przeszłość miała wpływ na teraźniejszość i tylko ignorant może twierdzić, że to nie ma żadnego znaczenia. Poszukiwanie prawdy jest pasjonujące i mam nadzieję, że Państwo weźmiecie w tych poszukiwaniach czynny udział.

Biogram
Kontakt
Polityka prywatności

Zarządzaj zgodą

Aby zapewnić jak najlepsze wrażenia, korzystamy z technologii, takich jak pliki cookie, do przechowywania i/lub uzyskiwania dostępu do informacji o urządzeniu. Zgoda na te technologie pozwoli nam przetwarzać dane, takie jak zachowanie podczas przeglądania lub unikalne identyfikatory na tej stronie. Brak wyrażenia zgody lub wycofanie zgody może niekorzystnie wpłynąć na niektóre cechy i funkcje.

Funkcjonalne Funkcjonalne Zawsze aktywne

Przechowywanie lub dostęp do danych technicznych jest ściśle konieczny do uzasadnionego celu umożliwienia korzystania z konkretnej usługi wyraźnie żądanej przez subskrybenta lub użytkownika, lub wyłącznie w celu przeprowadzenia transmisji komunikatu przez sieć łączności elektronicznej.

Preferencje Preferencje

Przechowywanie lub dostęp techniczny jest niezbędny do uzasadnionego celu przechowywania preferencji, o które nie prosi subskrybent lub użytkownik.

Statystyka Statystyka

Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do celów statystycznych. Przechowywanie techniczne lub dostęp, który jest używany wyłącznie do anonimowych celów statystycznych. Bez wezwania do sądu, dobrowolnego podporządkowania się dostawcy usług internetowych lub dodatkowych zapisów od strony trzeciej, informacje przechowywane lub pobierane wyłącznie w tym celu zwykle nie mogą być wykorzystywane do identyfikacji użytkownika.

Marketing Marketing

Przechowywanie lub dostęp techniczny jest wymagany do tworzenia profili użytkowników w celu wysyłania reklam lub śledzenia użytkownika na stronie internetowej lub na kilku stronach internetowych w podobnych celach marketingowych.

Zobacz preferencje

{title} {title} {title}